Eksamen på nynorsk
Treng elevane dine eksamenstrening? Med dei nye læreplanane etter LK20 kjem det også nye eksamensoppgåver i norsk. Våren 2024 blir det gitt to oppgåver, ei obligatorisk kortsvarsoppgåve og ei langsvarsoppgåve der elevane kan velje mellom fleire alternativ. Her finn du døme på slike oppgåver.
Kortsvarsoppgåver
Her er nokre framlegg til kortsvarsoppgåver som vi på Nynorsksenteret har laga etter mønster frå eksempeloppgåvene. I denne oppgåvetypen skal elevane lese eitt eller to tekstvedlegg, som kan vere skjønnlitterære tekstar eller sakprosatekstar. Oppgåvesvaret skal vere på 200–300 ord. I vurderinga av svaret vil både leseforståing, skrivekompetanse og fagkunnskap bli vurdert.
I kortsvarsoppgåva kan elevane til dømes bli bedne om å
- samanlikne form og/eller innhald i to korte tekstar
- karakterisere språket i ein eller to tekstar
- tolke den retoriske situasjonen i ein saktekst
- skildre dei retoriske appellformene i ein saktekst
- gjere greie for samspelet mellom elementa i ein samansett tekst
- analysere korleis ein litterær person er framstilt
- gjere greie for den kulturhistoriske konteksten til ein tekst
- vise korleis menneske, natur og/eller samfunn er framstilt i ein eller to tekstar
- gjere greie for korleis verkemiddel er brukte i ein eller to tekstar
(kjelde: Udir.no)
Langsvarsoppgåver
Her er nokre framlegg til langsvarsoppgåver som vi på Nynorsksenteret har laga etter mønster frå eksempeloppgåvene. Her skal elevane lese eitt eller fleire tekstvedlegg, og det kan vere både skjønnlitterære tekstar og sakprosatekstar. Elevane skal velje mellom tre ulike oppgåver. Oppgåvesvaret skal vere eit utfyllande svar på om lag 800–1200 ord. Både leseforståing, skrivekompetanse og fagkunnskap blir vektlagt i vurderinga.
I langsvarsoppgåva kan elevane bli bedne om å skrive
- fagartikkel
- litterær tolking og samanlikning
- retorisk analyse og tolking
- essay
(kjelde: Udir.no)
-
Forklaring av verb som blir brukte i eksamensoppgåver
I eksamensoppgåvene blir det brukt verb som seier kva elevane skal gjere. Her ser du forklaring av desse verba.
Last ned som Word-fil: Forklaring av verb (docx)
Gjere greie for
Å gjere greie for noko er å gi ei fagleg grunngitt forklaring av eit saksforhold, ei problemstilling eller noko vi skal undersøke eller gjennomføre.
Drøfte
Å drøfte er å belyse ei sak ved å trekke fram ulike sider av saka, og argumentere både for og imot. Drøftinga kan slutte med ein konklusjon.
Reflektere over
Å reflektere er å undersøke og tenkje gjennom ulike sider ved eigne eller andre sine handlingar, haldningar og idear. Vi kan òg reflektere over eit saksforhold, praktiske aktivitetar eller eiga læring. Refleksjon inneber å prøve ut eigne tankar og haldningar for å utvikle betre innsikt og forståing.
Vurdere
Å vurdere er å sjå nøye gjennom ulike sider ved eit saksforhold eller synspunkt. Det kan òg omfatte å bedømme kvaliteten ved eit produkt eller ein prosess. Ei vurdering resulterer ofte i ei avgjerd, ei verdsetjing eller ein konklusjon.
Analysere
Å analysere er å undersøke ei sak, ein gjenstand eller eit omgrep for å få avdekt ein bodskap eller ei meining. Å analysere kan bety grundig og systematisk behandling av enkeltelement og samanhengen mellom dei. Analysen kan også gjelde ein arbeidsprosess.
Tolke
Å tolke er å bygge opp ei oppfatning eller forståing av meiningsinnhaldet i eit fenomen, ein praktisk situasjon eller eit kunstnarisk uttrykk. Forståinga bygger ofte på ein analyse av enkeltelement og samanhengen mellom dei.
Samanlikne
Å samanlikne er å undersøke likskapar og forskjellar mellom to eller fleire forhold.
Hjelpemiddel
Hjelpemiddel er t.d. faglitteratur, ordbøker og andre verktøy.
Elevane kan bruke hjelpemiddel under eksamen, men det er nokre unntak:
- Det er berre tilgang til desse utvalde nettressursane: Liste over nettbaserte hjelpemiddel til eksamen
- Det er ikkje lov å bruke omsettingsprogram
- Elevane kan ikkje bruke hjelpemiddel som gjer det mogleg å kommunisere. Det tyder at dei ikkje kan bruke mobiltelefon, programvare for samskriving, chat eller liknande.
- Elevane kan ikkje bruke automatisk tekstgenerator som chatbot eller tilsvarande teknologi
(kjelde: Udir.no)
Kjelder
Elevane må føre opp kjeldene sine slik at sensor kan finne fram til dei. Det inneber at dei må føre opp
- namn på forfattar og tittel på bøker og annan litteratur
- nettadresse og dato for når dei henta informasjonen frå internett
Svara blir kontrollerte for plagiat. Viss elevane ikkje har oppgitt kjelder dei har brukt, kan det påverke vurderinga.